Trong 2 ngày 01 và 02/8/2013, Đoàn Giám sát của Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên,Thiếu niên và Nhi đồng (VHGDTTN và NĐ) của Quốc hội đã đến khảo sát và làm việc với tỉnh Sóc Trăng về việc thực hiện luật Di sản văn hóa. Đoàn do bà Hoàng Thị Hoa, Ủy viên Thường trực Uỷ ban Văn hoá, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng làm trưởng đoàn giám sát cùng các thành viên của Ủy ban.
Đoàn tham quan Bửu Sơn Tự (chùa Đất Sét)
Đoàn đã làm việc với Sở VHTTDL tỉnh. Tham gia buổi làm việc còn có bà Nguyễn Tuyết Liên, Phó đoàn thường trực đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh và đại diện VP Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Ông Lâm Vĩnh Phương, Phó GĐ Sở đã báo cáo với Đoàn về quá trình triển khai, tổ chức thực hiện luật Di sản văn hóa trên địa bàn tỉnh. Được biết trên địa bàn tỉnh có 8 di tích văn hóa-lịch sử cấp quốc gia và 26 di tích cấp tỉnh. Các di tích được phân cấp quản lý và được đầu tư từ nguồn ngân sách Nhà nước để duy tu, bảo quản hoặc xây dựng mở rộng. Tuy nhiên nhìn chung, kinh phí chưa đáp ứng đủ yêu cầu. Nhân sự quản lý và kinh phí trùng tu, bảo vệ các di tích còn bất cập, thiếu chế độ chính sách, nhất là di tích cấp tỉnh. Hiện nay, di tích cấp quốc gia là Chiến thắng chi khu Ngã Năm đang hoàn tất thủ tục hồ sơ đề nghị lên Bộ VHTTDL xem xét cấp kinh phí xây dựng.
Bà Hoàng Thị Hoa, Trưởng đoàn Giám sát đã biểu dương sự cố gắng của ngành VHTTDL tỉnh trong quá trình triển khai thực hiện luật Di sản văn hóa, đồng thời nhắc nhỡ ngành cần làm tham mưu với tỉnh và Bộ trong quá trình thực hiện luật Di sảnvăn hóa, phát huy tốt các di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh của tỉnh để góp phần giáo dục truyền thống lịch sử, cách mạng, bảo vệ bản sắc văn hóa địa phương của 3 dân tộc Kinh, Khmer, Hoa; kết hợp với hoạt động bảo tàng với phát triển du lịch tâm linh tín ngưỡng, tìm hiểu truyền thống lịch sử tại một số di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia và cấp tỉnh trên địa bàn tỉnh quản lý.
BGĐ Sở VHTTDL và lãnh đạo Bảo tàng cùng các đơn vị sự nghiệp, phòng có liên quan thuộc Sở đã hướng dẫn Đoàn tham quan các di tích quốc gia của tỉnh như Chùa Dơi, chùa Kh’leang; chùa Đất sét, di tích cấp tỉnh; Bảo tàng tỉnh và phòng Trưng bày Văn hóa Khmer.
Kết thúc chuyến công tác, Đoàn đã có buổi làm việc với UBND tỉnh Sóc Trăng. Tiếp đoàn, có Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quách Việt Tùng và lãnh đạo các Sở, ban ngành của tỉnh có liên quan. Báo cáo của tỉnh tại buổi làm việc đã nêu rõ trong 2 năm 2012 và 2013, tỉnh đã thực hiện công tác khảo sát và kiểm kê các loại hình di sản văn hoá phi vật thể trên địa bàn 6 huyện, thị xã; thực hiện 09 đề tài văn hoá phi vật thể của đồng bào dân tộc Khmer ở Sóc Trăng. Đến nay, tỉnh đã kiểm kê được 111 di tích, trong đó, có 8 di tích đã được xét xếp hạng cấp quốc gia và 26 di tích xếp hạng cấp tỉnh. Trong nhiều năm qua, Bảo tàng tỉnh đã sưu tầm được 11.786 hiện vật do nhân dân hiến tặng. Một số hiện vật đã được sắp xếp tuyển chọn trưng bày trong Bảo tàng. Công tác quản lý, tổ chức lễ hội được tỉnh triển khai thực hiện nghiêm túc, chặt chẽ, an toàn, trên tinh thần tiết kiệm, đoàn kết, góp phần giáo dục truyền thống, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc và nâng cao đời sống văn hóa tinh thần cho nhân dân trong tỉnh. Một số di tích cấp quốc gia như: Chùa Kh’leang, Đình Hoà Tú, Trường Taberd, Khu căn cứ Tỉnh uỷ Sóc Trăng, Chùa Mahatup (chùa Dơi), Đền thờ Bác Hồ, miếu Bà Chúa Xứ Mỹ Đông được Trung ương hỗ trợ trùng tu, xây dựng mới với tổng kinh phí khoảng 60 tỷ đồng.
Đoàn chụp hình lưu niệm cùng các vị sư chùa Kh'leang
Đoàn đã nêu một số vấn đề xoay quanh thực hiện cơ chế chính sách, vấn đề bảo vệ, trùng tu, giữ gìn di tích ở tỉnh Sóc Trăng. Đại biểu các ngành và UBND Tỉnh đã giải trình các vấn đề đoàn giám sát đặt ra và kiến nghị Trung ương cần có văn bản hướng dẫn việc phân cấp quản lý di tích, dành một khoản kinh phí thỏa đáng để ưu tiên cho tỉnh nghèo như Sóc Trăng có điều kiện triển khai thực hiện công tác quy hoạch khoanh vùng, cắm mốc và xếp hạng di tích đúng theo luật Di sản văn hóa…
Bà Hoàng Thị Hoa, Ủy viên Thường trực, Trưởng đoàn Giám sát của Ủy ban VHGDTTN và NĐ của Quốc hội đã biểu dương tỉnh Sóc Trăng trong lúc kinh tế còn khá nhiều khó khăn nhưng rất quan tâm thực hiện tốt Luật Di sản văn hoá và triển khai công tác quản lý di sản. Tuy nhiên, thay mặt Đoàn, bà Hoàng Thị Hoa đề nghị tỉnh cần bổ sung, hoàn thiện lại báo cáo. Đặc biệt, tỉnh cần quan tâm bảo vệ đàn dơi tại chùa Mahatup, có kế hoạch quy hoạch khu dành riêng cho việc xây dựng các tháp để tro cốt trong khuôn viên các chùa, tăng cường nghiên cứu, quản lý và đề xuất biện pháp giữ gìn các loại kinh, tài liệu được viết trên lá buông còn lưu trữ trong một số chùa Khmer của tỉnh. Tỉnh cũng cần quan tâm hơn đối với việc quản lý, khoanh vùng các di tích chưa được xếp hạng. Đoàn cũng sẽ trao đổi, kiến nghị lại với các Bộ, ngành hữu quan đối với các kiến nghị của tỉnh./.
Trịnh Công Lý